www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Józefowski Józef (1901 – 1962)Urodził się 4 stycznia 1901 r. w Błotnicy (daw. pow. babimojski) w rodzinie rolnika Teodora i Heleny z Siudów. Był najstarszym z ośmiorga rodzeństwa. Ukończył 4-oddziałową szkołę powszechną w rodzinnej miejscowości.
Z chwilą wybuchu Powstania Wielkopolskiego wstąpił ochotniczo jako 18-latek do oddziału powstańczego dowodzonego przez jego wuja ppor. Stanisława Siudę. Brał udział w zdobywaniu Wolsztyna, Kopanicy, Chobienic, Kargowej i Babimostu. 6 marca 1919 r. został żołnierzem 3. batalionu, wchodzącego w skład utworzonego 2. Pułku Strzelców Wielkopolskich (późn. 56. Pułk Piechoty Wielkopolskiej). Ze swoim pułkiem w dniach 4-5 września wyruszył z Kościana transportem kolejowym na front wschodni. Pod dowództwem Stanisława Siudy (już w stopniu kapitana) brał udział w walkach pod Połockiem, Bobrujskiem, Szaciłkami i Słobodą Jakimowską.
W sierpniu 1920 r. uczestniczył w słynnej bitwie warszawskiej zwanej „Cudem nad Wisłą”, która uratowała Europę przed bolszewickim komunizmem. Po victorii warszawskiej wziął udział w pogoni za wojskami bolszewickimi aż do Mińska, który został zdobyty przez naszych żołnierzy 15 października 1920 r. Po ustaniu działań wojennych przybył ze swym pułkiem do Śremu, miejsca stałego pobytu tej jednostki, a potem w czasie świąt Bożego Narodzenia w stopniu kaprala rezerwy wrócił do rodzinnej Błotnicy.
17 czerwca 1922 r. w uznaniu zasług dla Ojczyzny, szczególnie za męstwo i heroizm w wojnie polsko-bolszewickiej, otrzymał od Rządu Rzeczypospolitej Polskiej 12 ha ziemi na Wołyniu w Iwanówce (gm. Młynów, pow. Dubno). Do swojej majętności ziemskiej przybył dopiero w 1924 r. z nowo poślubioną żoną Marią z domu Raszke. Po paru latach ciężkiej pracy stworzył nowoczesne gospodarstwo. W Iwanówce urodziły się 3 córki.
Wybuch II wojny światowej zakłócił spokój domowego ogniska, gdyż wschodnie ziemie Rzeczypospolitej, na których zamieszkał z rodziną, zostały po 17 września 1939 r. objęte okupacją sowiecką i wyniszczaniem ludności polskiej. 10 lutego 1940 r. o godzinie trzeciej nad ranem do domu Józefa Józefowskiego wtargnęło NKWD w asyście 30 miejscowych Ukraińców, którzy po szczegółowej rewizji nakazali tej rodzinie w ciągu dwóch godzin opuścić mieszkanie i stawić się na stacji kolejowej w Zdołbunowie. Tam wraz z innymi Polakami załadowano ich do wagonów bydlęcych i deportowano na Sybir. Podróż trwała wiele dni w nieludzkich warunkach. Trafili do gułagu (obozu) Mała Jaluga w Obwodzie Archangielskim, w którym przebywało już 250 skazańców. Przy 40-stopniowym mrozie Józef Józefowski wraz z zesłanymi Polakami pracował przy wyrębie drzew, a jego żona wraz z innymi kobietami była zatrudniona przy obcinaniu gałęzi. Po dwóch latach przymusowego pobytu w gułagu udało się szczęśliwie rodzinie Józefowskich wyjechać na południe b. ZSRR. Tam nastąpiło ich rozdzielenie.
Józef jako głowa rodziny na wieść o tworzeniu się Wojska Polskiego na terytorium sowieckim wstąpił 14 lutego 1942 r. do Armii gen. Władysława Andersa, z którą przeszedł cały jej szlak bojowy poprzez Bliski Wschód, północną Afrykę i dotarł aż do Włoch. Wziął udział w słynnej bitwie pod Monte Cassino. Natomiast jego żona, zagubiwszy się chwilowo razem ze swoimi córkami, dotarła z nimi do obozu alianckiego dla uchodźców z Polski w Tengeru koło Arushy w Brytyjskiej Afryce Wschodniej (obecnie Tanzania), w którym przebywały razem do 1948 r.
15 listopada 1947 r. Józef Józefowski w stopniu starszego sierżanta został we Włoszech zdemobilizowany z 2. Korpusu Polskiego gen. Wł. Andersa i powrócił do Polski. Poprzez PCK rozpoczął poszukiwanie żony i córek, które w tym czasie przypłynęły statkiem z Afryki do Genui, a potem transportem kolejowym poprzez Włochy, Austrię i Czechy dotarły też do kraju. Szczęśliwe spotkanie rodziny nastąpiło na dworcu w Koźlu 19 marca 1948 r. Potem przez kilka miesięcy mieszkali w Starkowie. W 1949 r. za utracone 12 ha gospodarstwa na Wołyniu otrzymali w ramach rekompensaty od Rządu 6,75 ha ziemi o słabej bonitacji w Solcu Nowym (gm. Mochy), gdzie w krótkim czasie lokalna społeczność powierzyła Józefowi Józefowskiemu funkcję sołtysa. Zmarł 10 lipca 1962 r. Został pochowany na cmentarzu przy kościele św. Piotra w Przemęcie. Od 1991 roku spoczywa obok żony Marii na cmentarzu w Solcu Nowym.
Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i Srebrnym Pamiątkowym Krzyżem Ziemi Świętej. Posiadał podziękowanie (dyplom) od gen. Wł. Andersa za spełnienie obowiązku wobec Polski poprzez służbę w szeregach Polskich Sił Zbrojnych w latach II wojny światowej. Z żoną Marią miał dzieci: Stanisławę (1928, po mężu Machowiak), Zdzisławę (1929, po mężu Wieczorek) i Halinę (1932, po mężu Owsianną).
Siuda S., Zarys Historii Wojennej 56. Pułku Piechoty Wielkopolskiej, Krotoszyn 1932, s. 5-7, 11-13, 15-20, 42-43, 48; Tęsknili za polskimi świętami, [w]: „Dzień Wolsztyński”, 20.12.2005 r., s. 10.; Wyciąg z ewidencji odznaczonych Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918-1921 z Gabinetu Szefa Naczelnego Wodza, Londyn 23 marca 1945 r.; Informacje i dokumenty rodzinne córki Zdzisławy Wieczorek z Solca Nowego.