www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Biegański Jan (1896-1973), sierż., Powstaniec Wielkopolski.
Ur. 16 XII 1896 w Wilkowie Polskim /w b. pow. śmigielskim/, w rodzinie rolników Franciszka i Agnieszki z d. Kaminiarz. W latach 1902-1906 uczęszczał do 4-klasowej szkoły powszechnej, po której ukończeniu pracował w gospodarstwie rodziców. Po wybuchu I wojny światowej w grudniu 1915 r. powołany do armii niemieckiej, walczył na froncie zachodnim, m. in. pod Verdun, gdzie otrzymał postrzał w lewą nogę. Ponownie został ranny w plecy od szrapnela w Szampanii. Na froncie zachodnim przebywał do końca I wojny światowej. Armię niemiecką opuścił w stopniu kaprala, odznaczony medalem Tapfer Keit III klasy.
Po zakończeniu wojny wrócił do Wilkowa i na wieść o wybuchu Powstanie Wielkopolskiego 4 I 1919 r. wstąpił do organizującego się w Wilkowie Polskim oddziału powstańczego, wcielonego następnie do kompanii wielichowskiej. Brał udział w walkach m. in. pod Wolsztynem /5-6 I/, Kopanicą /11 I/ i pod Kargową /12 II/. W bitwie pod Kargową odznaczył się wyjątkowym, kiedy skutecznie ostrzeliwał z ckm-u nacierające oddziały niemieckie. Wtedy też został ciężko ranny w rękę. Po miesięcznym pobycie w szpitalu w Gnieźnie wrócił do 7 Pułku Strzelców Wlkp. /późniejszego 61 PP/. Następnie z tym pułkiem był na froncie zachodnim do końca lipca 1919 r., później na froncie północnym. W styczniu i lutym 1920 r. brał udział w rewindykacji Ziemi Chodzieskiej i Wyżyckiej. W marcu 1920 r. udał się na front bolszewicki. Brał udział m.in. w bitwie pod Berezyną (20 V 1920). Za wykazane męstwo na polu walki odznaczony został Orderem Virtuti Militari V klasy nr 997 oraz KW. 7 VI 1920 otrzymał awans na stopień plutonowego, a 8 XI tegoż roku do stopnia sierżanta. W lipcu 1921 r. otrzymał bezterminowy urlop z wojska i w okresie 1 VIII 1921 – 21 XI 1921 przebywał w Szpitalu Okręgowym w Rawiczu lecząc się na malarię. W marcu 1923 r. przeniesiony został do rezerwy. Zamieszkał w Bruszczewie k. Śmigla. W okresie międzywojennym odbył 8-tygodniowe ćwiczenia wojskowe w 1923 r. w 55 PP a w 1929 r. w 22 PP. Z dniem 31 XII 1936 r. przeniesiony do pospolitego ruszenia. W czasie wojny z rodziną wywieziony do Generalnego Gubernatorstwa do m. Holewiana Góra w pow. niżańskim, gdzie przebywał w latach 1942-1945. Po zakończeniu wojny wrócił do Bruszczewa, gdzie dalej prowadził gospodarstwo rolne. Zmarł 26 VII 1973 r. Pochowany został na cmentarzu w Śmigłu.
7 XI 1922 r. zawarł związek małżeński z Marianną z d. Sadowską. Miał 9 dzieci.

Źródło: CAW. KKiMN, Odrzucone 26 VI 1938; P. Bauer, J. Zielonka, Kościaniacy – kawalerowie Virtuti Militari, [w:] Wierni Niepodległej, /red./ P. Bauer, J. Zielonka, Kościan 2005 s.41; A. Biskupski, Historia 61 Pułku Piechoty Wielkopolskiej. T.1. Bydgoszcz 1925, s. 87; K. Szcześniak, Wielichowianie w walce o wolność [w:] Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19. Z.1., Poznań 1938, s. 106, s. 127-128 s. 142; informacje wnuczki Ireny Rosiak.