www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Michalski Stanisław Leon ( 1882 – 1953 ), nauczyciel, powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego. Urodził się 1 kwietnia 1882 r. w Śmiglu, w rodzinie Stanisława i Antoniny z Prałatów, właścicieli miejscowej restauracji. Po ukończeniu szkoły powszechnej pomagał rodzicom
w prowadzeniu lokalu gastronomicznego. 4 lipca 1902 r. ukończył Seminarium Nauczycielskie
w Kcyni. Swą pierwszą pracę zawodową rozpoczął 1 września 1902 r. w 4-klasowej Szkole Powszechnej w Bolewicach (powiat Nowy Tomyśl), a od 1 stycznia 1904 r. do 3 września 1904 r. kontynuował ją w 1-klasowej Szkole Powszechnej w Boguszynie (powiat Śmigiel). Pierwsze lata pracy pedagogicznej zostały przerwane odbyciem obowiązkowej rocznej służby wojskowej w 50. p.p. w Lesznie w okresie od 1 października 1904 r. do 30 września 1905 r. Po powrocie
z wojska objął posadę kierownika 3 - klasowej Szkoły Powszechnej w Siekowie (powiat Śmigiel)
w której pracował do 30 października 1914 r. Kilka dni później w szeregach armii niemieckiej brał udział na froncie zachodnim w toczącej się już I wojnie światowej. 1 grudnia 1918 r. został zdemobilizowany w stopniu leutnanta (p. por.) rezerwy. Po powrocie do Śmigla otrzymał posadę nauczyciela – doradcy przy miejscowym Inspektoracie Szkolnym. Oprócz pracy zawodowej przeprowadził dla Polaków z terenu powiatu ćwiczenia wojskowe, będące przygotowaniem
do oczekiwanego wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
Wkrótce po wybuchu Powstania Wielkopolskiego, w dniu 6 stycznia 1919 r. został
w stopniu p. por. z-cą dowódcy kompanii przemęckiej. Brał udział w walkach na odcinku południowo-zachodnim powstania („Grupa Leszno”) pod Włoszakowicami, Zbarzewem, Wijewem, Brennem, Wieleniem, Kaszczorem i Mochami. 7 lutego 1919 r. mianowano go porucznikiem .Z dniem 6 marca 1919 r., gdy z oddziałów powstańczych wchodzących w skład „Grupy Leszno” utworzono 6. Pułk Strzelców Wielkopolskich, objął dowództwo 2. kompanii zapasowej pułku. 1 czerwca 1919 r. po otrzymaniu kolejnego awansu na stopień kapitana, został dowódcą baonu zapasowego pułku. Po zakończeniu Powstania Wielkopolskiego brał udział w przywracaniu do Polski miast Pomorza: Bydgoszczy, Koronowa, Świecia i Tucholi. 30 października 1920 r. na własną prośbę został zwolniony ze służby wojskowej. Od 1 listopada 1920 r. do 1 września 1939 r. był kierownikiem Szkoły Powszechnej w Lipnie pod Lesznem.
Na skutek powszechnej mobilizacji został powołany do kadry oficerów rezerwy w Poznaniu.
7 września 1939 r. otrzymał przydział do sztabu 35 Brygady Obrony Narodowej
w charakterze oficera do specjalnych poruczeń. Po klęsce wrześniowej przebywał w oflagu
w Murnau. 13 września 1945 r. powrócił do Lipna i po 2 tygodniach urlopu wypoczynkowego kontynuował pracę zawodową aż do 31 października 1949 r. Przepracował w oświacie ponad 47 lat. Zmarł 27 maja 1953 r. w Wielichowie. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Żonaty z Heleną z domu Gajewicz, posiadał sześcioro dzieci: Julię, Martę, Leonarda, Irenę, Izabelę i Stanisława.

Źródła: Archiwum Urzędu Wojewódzkiego Delegatury w Lesznie, akta personalne syg. 3609/1121; Księga zmarłych parafii Wielichowo z 1953 r., nr 19, s. 5; Bloch R., Rogoziński S., Thiel M., Wojciechowski K., Przebieg Powstania Wielkopolskiego na terenie Przemętu i okolicy, maszynopis; Budziński L.,. Jak zdobyto Kaszczor – wspomnienia kierownika szkoły w Lipnie St. Michalskiego, „Głos Wolsztyński nr 13/1958 r.;
Machoy Hipolit, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, maszynopis; kroniki szkół podstawowych w Lipnie pow. Leszno i Siekowie pow. Wolsztyn; informacje Grażyny Koszyczarek z Lipna.

Antoni Fornalski