www.powstaniewlkp.fora.pl

Zdzisław

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza, Oddział Biblioteki Raczyńskich, Stary Rynek 84 , Poznań ((0-61 852-24-96 ) zaprasza młodzież na spotkanie promocyjne książki Szymona Dąbrowskiego – autora biografii Wincentego Wierzejewskiego w dniu 23 maja (piątek) godz. 12.00. Spotkaniu towarzyszyć będzie pokaz prac plastycznych W. Wierzejewskiego ze zbiorów rodziny.

PRZEDMOWA do książki Szymona Dąbrowskiego pióra prof. Zbigniewa Pilarczyka:

PRZEDMOWA

Gdyby zapytać, jaka forma narracji historycznej jest tą, która wymaga
od historyka największego skupienia i wszechstronności badawczej, należałoby
odpowiedzieć, że jest nią biografistyka. Wbrew pozorom, w przypadku
opisywania tzw. życia i twórczości bohatera opowiadania, autor
musi niemal jednocześnie operować skalą mikro i makro. W pierwszym
przypadku jest to skupienie się na osobie, jego życiu i dokonaniach, lecz,
aby zachować właściwe proporcje, należy odnieść je do aktualnej rzeczywistości.
Od historyka wymaga się rzetelności w sposobie przekazywania
obrazu przeszłości bez względu na to, czy opisuje on drobne zdarzenie, czy
wielowiekowy proces. Czynię ten teoretyczny wstęp, aby zachęcić czytelnika
do przeczytania tekstu autorstwa młodego poznańskiego historyka
Szymona Dąbrowskiego, który za przedmiot swego debiutu wybrał sobie
postać niezwykle ciekawą, życiowo aktywną, a momentami tajemniczą.
Wincenty Wierzejewski, bo o nim mowa, jest szczególnie znany w Wielkopolsce,
ale jego życie, niezwykle barwne i ciekawe, rzucało nim po różnych
zakątkach świata.
Ważnym jest fakt, nie bez znaczenia dla jakości tekstu, że autor jest
związany z ruchem harcerskim oraz, że wiąże go długoletnia przyjaźń
z rodziną Wierzejewskich. Wszystko to spowodowało, że słowa skierowane
do czytelnika są przesiąknięte ogromnym zaangażowaniem autora,
zaangażowaniem wynikającym nie tylko z opanowania podstaw warsztatu
naukowego, ale i z włożonego serca. Wszystko po to, by bohater
spisanej tu historii stał się kimś ważnym również dla szerokiego grona
odbiorców.
Prezentowany tekst ma w moim przekonaniu jeszcze jedną wartość.
Oto możemy zapoznać się z człowiekiem, który swoje całe życie poświęcił
Polsce. Być może to stwierdzenie brzmi dzisiaj jak frazes, ale w moim
przekonaniu jest ono faktem. Wierzę głęboko, że dzisiaj, gdy tak gwałtownie
poszukujemy wzorców dla kolejnych pokoleń młodych Polaków, kiedy
obserwujemy upadek kolejnych, wykreowanych przez media autorytetów,
postać Wincentego Wierzejewskiego (mimo, że jak by ktoś powiedział,
pochodzi z innej epoki) może być wzorem do naśladowania.
Należy zgodzić się ze stwierdzeniem prof. Zdzisława Grota, autora
pierwszej biografii Wincentego Wierzejewskiego, że życiorys tej niezwykłej
osoby mógłby stać się kanwą niezłego scenariusza filmu sensacyjnego.
Mamy w nim wszystko – działalność w skautingu, pracę w konspiracji niepodległościowej,
służbę wojskową i kampanie wojenne, a także tajemniczą
i do końca nieodgadnioną aktywność w wywiadzie wojskowym. Wreszcie
na koniec coś – co w kontekście wymienionych już pól aktywności może
stanowić zaskoczenie – twórczość artystyczną, malarską i rzeźbiarską.
Lecz, co bardzo charakterystyczne, Wincenty Wierzejewski swój talent
artystyczny również bardzo mocno zaangażował w działalność patriotyczną.
Widzimy to w serii pocztówek kreślonych dla skautów poznańskich,
w grafikach rysowanych dla gazet żołnierskich na Zachodzie, czy wreszcie
tematach obrazów i rzeźb.
Jeśli więc z tej różnorodności wyłonił się w miarę kompletny portret
bohatera biografii, jest to ogromną zasługą Szymona Dąbrowskiego, który
podjął się iście benedyktyńskiej pracy scalania drobnych niejednokrotnie
okruchów w sensowną całość. Trzeba powiedzieć, że sam bohater nie ułatwiał
mu tego zadania, bowiem nie pozostawił po sobie wspomnień czy tym
podobnych materiałów, które mogły znacznie ułatwić pracę. Warto też przypomnieć,
że Wincenty Wierzejewski, mimo niekwestionowanych zasług dla
odzyskania niepodległości Polski, nigdy nie stawiał siebie w pierwszym szeregu.
Do końca pozostał skromnym człowiekiem, który swoje serce i życie
oddał dla Polski, mimo że ostatni etap swego życia spędził z dala od niej.
Niechaj wybaczy mi autor, że posłużę się również na koniec tymi
samymi słowy, które wyszły spod pióra Wincentego Wierzejewskiego:
Ślęczenie nad książką nie daje nam wszystkiego. Zrozumienia życia, [zbiorowiska]
ludzkiego jego [...] historji i rozwoju. Jest ona jedynie potrzebnym
przerywnikiem. I dopiero po zetknięciu się z życiem realnem, po zsumowaniu
tego cośmy czytali z tym cośmy widzieli i przeżyli, stwarzamy sobie własny
obraz świata. A ludzi jest trudno zrozumieć.
Zdaję sobie sprawę z drobnej przewrotności tego cytatu, skoro sam
zachęcam Państwa do „ślęczenia” nad tekstem Szymona Dąbrowskiego.
Pragnę jednak podkreślić ogromną mądrość życiową Wincentego Wierzejewskiego,
który nie tylko wierzył w to, co napisał, ale tak w życiu
postępował.

Wincenty Wierzejewski (ur. 29.11.1889 w Poznaniu - zm. 08.09.1972 w Leeds) - polski wojskowy (podpułkownik), działacz harcerski, komendant Polskiej Organizacji Wojskowej b. zaboru pruskiego. Używał pseudonimów Józef, Jerzy Warecki, Skaut, Orsza, Poznański.
W latach młodości Wierzejewski był członkiem Towarzystwa Samokształceniowego Młodzieży „Iskra”. Później przeniósł się do Krakowa, gdzie w 1907 roku rozpoczął edukację na Akademii Sztuk Pięknych. Studiował tam malarstwo i sztuki zdobnicze. W 1910 roku zmuszony był jednak powrócić do Poznania. Został wcielony do armii pruskiej, z której po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia, zdezerterował. Zdobyte tam umiejętności wykorzystywał w tworzeniu struktur konspiracyjnych, mających na celu przygotowanie zbrojnego powstania w Wielkopolsce.
W 1912 roku Wierzejewski został jednym z założycieli pierwszego w Wielkopolsce zastępu skautowego „Poznań”. Wkrótce potem, w miarę przybywania młodych ludzi, zastęp stał się drużyną, a potem hufcem „Piast”, którego komendantem został właśnie Wierzejewski. W tym czasie skauci wielkopolscy prowadzili już tajne przygotowania do wybuchu powstania przeciwko Niemcom. W tym celu nawiązali m.in. kontakt ze Związkiem Walki Czynnej (ZWC).
Później Wierzejewski był jednym z organizatorów i komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej w zaborze pruskim. Po wybuchu walk, dowodził kompanią skautów, która zdołała oswobodzić z rąk niemieckich Fort Grolmana w Poznaniu. Współtworzył 1. pułk strzelców wielkopolskich (później był to 55. pułk piechoty w Lesznie). Wierzejewski brał także udział w walkach na wschodzie: w 1919 – walki o Lwów, a później w wojnie polsko-bolszewickiej (był jednym z żołnierzy armii generała Daniela Konarzewskiego).
W 1925 roku Wierzejewski ukończył Centralną Szkołę Gimnastyki i Sportu, po czym objął dowództwo nad kompanią w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7 w Śremie. Od 1932 do 1935 roku znajdował się w Gdańsku, na Westerplatte, gdzie dowodził kompanią wartowniczą. Tam też zapewnił jej broń ciężką, która później bardzo przydała się obrońcom w czasie niemieckiej napaści. Następnie do 1939 roku był członkiem Dowództwa Okręgu Korpusu (DOK) VII Poznań. Zajmował się wówczas tworzeniem zalążków konspiracyjnych organizacji oporu i dywersji (Tajna Organizacja Wojskowa) na wypadek niemieckiej inwazji. tuż przed samą wojną, w sierpniu 1939 roku znalazł się w Sztabie Głównym Wojska Polskiego.
Po klęsce wrześniowej znalazł się na emigracji, gdzie kontynuował karierę wojskowego. Był jednym z żołnierzy 1. korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Organizował także 1. brygadę strzelców, mającą siedzibę m.in. w Szkocji. Po wojnie pozostał w Anglii. Tam do śmierci prowadził profesjonalne Art Studio malarsko-rzeźbiarskie.

Odznaczenia:
• Krzyż Virtuti Militari V kl.
• Krzyż Niepodległości z Mieczami
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• Medal za Wojnę 1918-1921
• Krzyż POW
• Odznaka Wdzięczności (za zasługi dla harcerstwa)
• odznaczenia polskie i alianckie nadane w czasie służby w PSZ na Zachodzie
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy (pośmiertnie)

Bogdan Wierzejewski

Zdzisław

Ze względów organizacyjnych spotkanie promocyjne książki Szymona Dąbrowskiego odbędzie się w dniu 30 maja 2008 r. o godz. 12.00(spotkanie w dniu 23 maja b.r. jest nieaktualne - informacja uzyskana w dniu 22 maja 2008 r. od Prezesa Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Stefana Barłoga ).